Ode aan de boom! | 16 bomen belicht
Astrid Stoffels, Mystic Landscape II, foto, Hahnemühle-print, te zien in de tuinzaal van Kasteel Het Nijenhuis (Museum de Fundatie Heino / Wijhe)
Esthetisch en eigenwijs
Bomen zijn buitengewoon esthetisch en eigenwijs, want elke tak maakt een onverwachte beweging, elk blad is anders en ze verschillen van elkaar en per seizoen. Bomen nemen ons mee naar een andere wereld. Ze kunnen je doen geloven dat sprookjes bestaan.
Onuitputtelijke inspiratiebron
Bomen zijn al eeuwenlang een onuitputtelijke inspiratiebron voor kunstenaars. Menig kunstenaar heeft met het penseel de grillige lijnen van de takken gevolgd en het steeds veranderende licht tussen de bladeren en de takken geprobeerd te vangen in kleur.
Links: Georgia O’Keeffe (1887 –1986), Green Tree, 1953, olieverf op doek.
Rechts: Piet Mondriaan (1872-1944), Koeien onder de bomen bij een beekje, olieverf op doek.
Functie in de klimaatcrisis
De werelden van bomen en kunst komen opvallend vaak samen in KlimaatExpo ’22. Dat is geen toeval, want bomen spelen een cruciale rol in het beheersen van ons klimaat. Ze absorberen atmosferische CO2 en houden de aarde koeler. Het daarom meer dan logisch dat ze veel te zien zijn in de tentoonstelling.
Onderstaand een overzicht van de kunstwerken waarin de boom de hoofdrol speelt.
Het Bomenboek | Ode aan de boom 2.1
Kunstenaar Stefanie Meijs heeft uit een oude editie uit 1911 van The gardeners chronicle (een Brits tijdschrift over tuinbouw en plantkunde) haar favoriete bomen verzameld. Het boek gaat over haar persoonlijke relaties met bomen, en het leven. Het boekwerk omvat ontelbare variaties bomen, waaronder de oudste boom, de Mey’s boom, de Elvis boom en de cartoon BOOM!
Het Bomenboek | Ode aan de boom 2.1 van Stefanie Meijs is gemaakt van papier, plastic, ijzer, textiel en epoxy en te zien in Kasteel het Nijenhuis in Heino Wijhe.
Moederboom niet kappen denk aan de toekomst!
Ontbossing komt helaas nog steeds op grote schaal voor. Dominique Ampe geeft een signaal af aan in zijn werk. Het licht valt op de stam van de boom, misschien een teken van hoop?
Moederboom niet kappen, denk aan de toekomst van Dominique Ampe is gemaakt met kleurpotlood en aquarelverf op karton en te zien in de tuinzaal van Kasteel het Nijenhuis.
Kijk in de spiegel van De Stikstofboom
Eenzame bomen in Nederland zijn volgens ‘kringloopkunstenaar’ Rob Chevalier symbolen van kracht en hoop. Hij maakte een boom van uitlaatpijpen met bladeren van ‘ondersteboven’ bomen.
“Bomen worden bedreigd, terwijl we ze juist moeten koesteren. Het kán goed komen met ons klimaat. Kijk in de spiegel om de natuur te zien zoals het hoort.”
De stikstofboom van Rob Chevallier is gemaakt van foto’s, uitlaatpijpen, autospiegels, notenbakjes en schaaltjes en te zien in Academiehuis Grote Kerk Zwolle (Foto Peter Tijhuis)
Appel anno 1980
“In een periode van grote persoonlijke veranderingen, na een lange afwezigheid uit Nederland, gaven de bomen in Den Haag mij weer grond onder de voeten. Bomen brengen mij verstilling en verwondering. Deze sierappel ving mijn blik en symboliseert de potentie van de jeugd.”
Appel anno 1980 van Corinne Goedbloed is een tekening van houtskool, kalk- en pastelpotlood op papier en te zien in Academiehuis Grote Kerk Zwolle.
Darkness I
“In de klassieke oudheid werden bomen gezien als wezens met aan hen door de goden toegeschreven krachten. De compositie uit de serie Darkness verbeeldt de teloorgang van de aarde. Selene, de godin van de maan, danst met de boom, die zijn kracht al heeft verloren en stervende is.”
De foto Darkness I van Jon Houkes is te zien in de tuinzaal bij Kasteel Het Nijenhuis
Circulation
Deze rood/paarse boom in het roze licht staat in een moerasbos naast Amsterdam-Strandeiland: een nieuwe stadswijk aan het IJmeer. Het werk gaat over de relatie tussen mens en boom.
“Ademhaling, bloedtoevoer, fotosynthese en zuurstofuitstoot stromen in een interactief energieveld. Het is een ode aan mensen die hun laatste adem uitblazen, en eerste inademen. Nu, en in de toekomst.”
Circulation van Mathilde Jansen is een fotonegatief bewerkt met inkt op doek en te zien in Academiehuis Grote Kerk Zwolle.
Gevangen woud
“Binnen de muren van een witte gevangenis is een diep, bijna eindeloos dennenbos. Het staat symbool voor hoe de mens de natuur als een product ziet, iets dat ten dienste van de mens staat, waarvan genoten mag worden en wat weggegooid kan worden. In plaats van hekken om een nationaal park, zijn het hier dikke lagen die opeengestapeld en witgekalkt een eindeloos bos omheinen.”
Gevangen woud van Ruud de Jong is een installatie gemaakt van karton, overheadsheets, verf en lijm en te zien in de tuinzaal van Kasteel Het Nijenhuis.
Vergeten Oerbos
De kunstenaar Koos Ket schilderde symbolisch een dood stukje oerbos.
Vergeten Oerbos van Koos Ket, een schilderij van gemengde techniek op linnen is te zien in Academiehuis Grote Kerk Zwolle
Ode aan de Aarde
“De aarde is onze bondgenoot, vaste factor in ons bestaan. De aardlagen in het schilderij verbeelden die constante, sterke kracht. De seizoenswisseling maakt flexibiliteit zichtbaar.
Een troostende metafoor voor ons leven. De natuur is krachtig, de aarde zal wel blijven bestaan. Maar wij, mensen? Dat is de vraag..”
Ode aan de Aarde is een vierluik van An Kieft, gemaakt met acrylverf en zijdevloei op doek en te zien in Academiehuis Grote Kerk Zwolle.
Deventer.
“In de zomer is het te droog, in de winter is het te nat. De IJssel treedt buiten zijn oevers en zet het Worpplantsoen onder water.”
Deventer. van Sylvia Leenaers is een foto op acrylglas en te zien in de tuinzaal van Kasteel het Nijenhuis
Zien we door de bomen het bos nog?
De titel en het werk verwijzen naar de complexe problematiek van klimaatverandering.
Can we see the forest for the trees? van Monique van der Mije is een Blauwdruk op Wenzhou papier en te zien In de tuinzaal van Kasteel het Nijenhuis
Bladerdakloos
Met bladerloze bomen die huisvesting bieden in tijden van nood geeft Astrid Moors op poëtische wijze vorm aan een modern sprookjesbos.
Bladerdakloos van Astrid Moors is een schilderij te zien in de tuinzaal van Kasteel het Nijenhuis.
Beslisboom
De natuur ontvangen zonder deze aan te tasten. In deze lichtgevende boom geeft Sietse Muis de puurheid, de kracht en de schoonheid van de natuur weer. Hij gebruikt daarvoor van een oud boek van schrijver en natuurkenner Jac. P. Thijsse (1865 -1945) .
“Pluk de boeken als vruchten en geniet.”
Beslisboom van Sietse Muis is gemaakt van papier en te zien in Kasteel Het Nijenhuis
Ballonboom
“Toen ik deze boom voor het eerst zag, dacht ik dat het een kunstinstallatie was. De ironie was echter verontrustender. Helaas worden er netten rond de bomen gemaakt om te voorkomen dat vogels zich erin kunnen nestelen.”
Balloon Tree van Jane Oostdam – Callaghan is een foto en te zien in de tuinzaal van Kasteel Het Nijenhuis.
Palm
De laatste boom in deze serie een absurd beeld die de ontregeling van ons klimaat weergeeft.
Palm van Serge Valkonet is een foto en te zien in de tuinzaal van Kasteel Het Nijenhuis.