11 november 2006
Hans Beerekamp
Zon, zen en haute couture in modelmijn
In de Belgische mijnstreek Borinage staat een opmerkelijk museum voor moderne kunst.
De grootste verrassing voor Expeditie Europa was, tot nu toe, het museum Le Grand Hornu in de Belgische mijnstreek Borinage. In opdracht van een Franse ondernemer, baron De Gorge, werd in het dorp Hornu tussen 1810 en 1830 een mijnencomplex gebouwd in klassieke geometrische verhoudingen, die zich ook uitstrekken tot de omliggende mijnwerkerswoningen. De mijn is al sinds 1954 dicht, en herbergt sinds enkele jaren het museum voor moderne kunst van de Franstalige gemeenschap. Er zijn wisselende tentoonstellingen, die trachten optimaal te profiteren van de bijzondere locatie.
De dinsdagmiddag in november dat wij er waren viel bleek zonlicht door de grote ramen en arcades. De thema-expositie Sisyphe, le jour se lève, gegroepeerd rond het beeld Sisifo (1993) van Luciano Fabro, kreeg er vleugels door. Het eindeloos, steeds opnieuw een rotsblok bergop zeulen (of tegen een bierblikje in Mexico aanschoppen, in een video-installatie van Francis Alÿs) wordt een voorbeeld van berusting, een blijk van zen.
Erg mooi is in dit kader het werk 100 Jahre van de Duitse fotograaf Hans-Peter Feldmann: een galerij van 101 min of meer identiek vormgegeven zwart-wit portretten van mensen tussen 8 weken en 100 jaar oud. Ook dat is aangenaam spotten met de tand des tijds.
De andere expositie in Le Grand Hornu leek nog meer te vloeken met de geschiedenis van de mijnstreek. Les paruriers toont achter zwarte sliertgordijnen in een twintigtal vitrines tot de haute couture behorende juwelen uit de twintigste eeuw. Het zijn broches, diademen, tasjes, brillen en vele andersoortige accessoires, die juist in deze sobere, zo niet sombere omgeving met des te meer overtuigingskracht schitteren.
Nooit geweten, overigens, dat Chanel, Balenciaga en vele andere modehuizen ook kruishangers ontwerpen. De Belgische designer Robert Goossens maakte er zelfs een beetje een specialiteit van, sinds de jaren vijftig. Maar er zijn behalve verwijzingen naar het christendom ook etnocitaten uit zo ongeveer alle werelddelen aan te treffen.
LOGBOEK EXPEDITIE EUROPA WEEK TWEE: LEUVEN – REIMS 401 KM
Langzaam zakt de expeditie zuidwaarts. Van boekenstad Leuven ging de tocht naar het Koloniënpaleis en Afrikamuseum van Tervuren, waar Congolese en Kameroenese bruidsparen graag op de 19de-eeuwse
trappen poseren. Met een filmer en een correspondent als gids dwaalden we door de Nederlandstalige hippe
Dansaertstraat in Brussel. Direct over de Franse grens wordt het land leeg. Via de geboorteplaats van Henri Matisse, Le Cateau, bereikten we in het gehucht Sancourt een eendenfokkerij met faciliteiten voor zwerfauto’s. De boer ziet alleen in toerisme toekomst. Na een kort bezoek aan het Calvijnmuseum in diens geboortestad Noyon bereikten we Reims, stad van champagne en internetcafés.
<< Expeditie Europa #5 Expeditie Europa #7 >>
